Uzun Süren COVID

Popüler bilim kanalında duyduğum konu ilgimi çekti ve inceledim (Bkz. Referans #1 Long COVID: All you need to know - Sabine Hossenfelder).

Covid-19 iyileştikten sonra bazı kişilerde belirtilerin haftalar ve aylar boyunca devam etmesine uzun süren Covid (Long Covid) deniyor. Bu belirtiler kronik ağrılar, nefes darlığı, aktivite sonrası uzun süren yorgunluk gibi belirtilerdir (Bkz. Referans #2 Hala Uzun Süren COVID Belirtileriniz Varsa Ne Olur?). 

Araştırmacılar ve hekimler herkeste ortaya çıkmayan bu belirtilerin nedenlerini henüz bilmiyorlar. Yapılan araştırmalarda uzun süreli Covid belirtilerinin görülme sıklığının 2022 yılı boyunca azaldığı görülüyor. Ayrıca son yıllarda uzun süren Covid belirtilerinin daha kısa zamanda ortadan kalktıkları da gözleniyor. Mart 2023 tarihinde yapılan araştırmada yaşlıların ve kadınların daha fazla uzun süreli Covid belirtileri gösterdikleri ortaya çıktı. Uzun süren Covid'in tedavisi olmadığı için hekimler belirtilerin giderilmesini amaçlıyorlar. Hastalarda sık görülen nörolojik bulgular dikkatini toplayamama, daha sık unutma ve aynı anda birden fazla işi yapamama gibi bilişsel zorluklar oluyor. Bunlar zamanla iyileşiyor. Hastaların kardiyolojik belirtilerden çok gastroenterolojik belirtiler gösterdikleri de belirlendi. Uyku bozukluğu belirtileri de sık görülüyor. 

Konu ile ilgili incelediğim biğer bir sayfanın bağlantısını da ekliyorum (Bkz. Referans #3 Long COVID or Post-COVID Conditions).

Referanslar

#1 Long COVID: All you need to know - Sabine Hossenfelder

#2 Hala Uzun Süreli COVID Belirtileriniz Varsa Ne Olur (Çeviri)

    What Happens When You Still Have Long COVID Symptoms?

#3 Long COVID or Post-COVID Conditions

Çocuklukta İhmalin İzi Boşluk Hissi Kitap Özeti

Çocuklukta İhmalin İzi Boşluk Hissi (Not 1)

Running on Empty

Dr Jonice Webb, Dr Christine Musello

1. Depo Neden Doldurulmadı (1. Kısım Boşluk Hissi)

   1. Yeterince iyi ebeveyn

2. Boşluk Hissine Neden Olan 12 Davranış Şekli

   1. Narsist ebeveyn

   2. Otoriter ebeveyn (Çocuklar görülmeli ama duyulmamalı)

   3. İzin verici ebeveyn (Mutlu ol, endişelenme)

   4. Yaslı ebeveyn (Boşanmış veya sevdiği birini kaybetmiş)

   5. Bağımlı ebeveyn

   6. Depresif ebeveyn

   7. İşkolik

   8. Özel gereksinimleri olan bireyin ebeveyni

   9. Başarı/ mükemmelcilik odaklı ebeveyn

   10. Sosyopat ebeveyn

   11. Çocuk olarak ebeveyn (Çocuğu büyük olarak davranmaya teşvik eder, izin verir veya zorlar)

   12. İyi niyetli ancak kendini ihmal eden ebeveyn

3. İhmat Edilen Çocukların Hepsi Büyümüş (2. Kısım Yakıt Tükendi)

   1. Boşluk hissi

   2. Karşı bağımlılık

   3. Gerçekçi olmayan öz değerlendirme

   4. Kendine şefkati olmayan, diğerlerine karşı şefkat dolu

   5. Suçluluk ve utanç: Benim sorunum ne?

   6. Kendine yönelik öfke ve kendini suçlama

   7. Ölümcül hata (İnsanlar gerçekten tanırlarsa beni sevmeyecekler)

   8. Kendini ve diğerlerini beslemekte zorlanma (Duygusal olarak)

   9. Zayıf öz disiplin

   10. Aleksitimi: Zayıf farkındalık ve duyguları anlamama

       1. Wikipedya (Not 2): Aleksitimi (Alexithymia) ya da duygu körlüğü, duyguları tanımlama ve açıklama konusunda subklinik yetersizlik ile karakterize olan bir kişilik oluşumudur. Aleksitiminin temel özellikleri; duygusal farkındalıkta, sosyal bağlılıkta ve kişilerarası ilişkilerde bozukluk olarak sıralanabilir. Ayrıca yüksek düzeyde aleksitimili bireyler başkalarının duygularını anlamada ve empati kurmakta zorluk yaşamakta ve duygusal yanıt vermekte yetersiz kalmaktadırlar. Yüksek düzeyde aleksitimi genel nüfusun yaklaşık % 10'unda görülmektedir ve herhangi bir nörogelişimsel bozukluğun yanı sıra bazı psikiyatrik hastalıklarla birlikte görülebilir. Kültürel erkeksilik kavramlarına uyan erkeklerde (örneğin üzüntünün kadınsı bir duygu olduğunu düşünmek gibi) duygularını tanımı ve ifade etme güçlüğü subklinik düzeylerde ortaya çıkar. Buna bazı araştırmacılar tarafından normatif erkek aleksitimisi denir. Bununla birlikte, hem aleksitiminin kendisi hem de geleneksel erkeksilik normlarıyla ilişkisi cinsiyetler arasında tutarlıdır. Aleksitimi terimi 1973 yılında psikoterapist Peter Sifneos tarafından ortaya atılmıştır. Kelime; Eski Yunanca'dan Alexo (kovmak) ve thumos (ruh, duygu, düşünce) köklerinden oluşmakta ve "duyguyu kovmak" anlamına gelmektedir.

4. Bilişsel Sırlar: İntihar Duyguları ile İlgili Özel Sırlar

5. Değişim Nasıl Gerçekleşir (3. Kısım Depoyu Doldurmak)

6. Duygular Neden Önemli ve Onlarla Ne Yapmalıyız?

7. Öz Bakım

   1. Kendinizi beslemeyi öğrenin

   2. Öz disiplininizi geliştirin

   3. Kendinizi yatıştırın

   4. Kendinize karşı şefkatli olun

8. Döngüye Son Verin: Çocuğunuza sizin hiç almadığınız bir şey verin

9. Terapistler için

Bu günün 10 Mayıs Dünya Psikologlar Günü olması da ilginç bir raslantı (Not 3)

Notlar:

Not 1: Çocuklukta İhmalin İzi Boşluk Hissi

Not 2: Wikipedya Aleksitimi

Not 3: 10 Mayıs Dünya Psikologlar Günü

Haydi Ankara, Dayanışma Zamanı..

İçinden Zulfazul Deresi geçen köy Cumhuriyetin ilk yıllarında çok kültürlü yapısıyla bilinen bir yer. Adı Solfasol olarak değiştirilmiş. Ankara'ya gelen bilim ve sanat insanları buraya yerleşirmiş. Sonraki yıllarda göçmenler iskan edilmiş ve varoş olarak tanınmış. Solfasol Wiki 

2010 lu yıllarda başlayan sivil Ankara inisiyatifi bu adı benimsedi. Önce Gazete Solfasol adlı bir periyodik yayın çıkarmaya başladılar. Gazete Solfasol Twitter 

Zaman içinde örgütlenmelerini yaygınlaştırdılar. Dernekleri, semt meclisleri, muhtarları ve yerel yönetimleri kapsadılar. Solfasol TV 

Şimdilerde etkinliklerini video ve podcast olarak yayınlıyorlar. Gazete Solfasol Youtube 

Deprem yardımları panelinde Mutlukent, Alacaatlı, Çayyolu, Dodurga, Ümitköy muhtarları değerlendirme yapıyorlar. Deprem Dayanışma Paneli