Diyetisyeninizin Söylemedikleri ve Canan Karatay'ın Söyledikleri

Diyetlerin genellikle başarısız olduğunu gözlemliyoruz. Kalori kontrollü beslenmeye geçildiği halde doygunluk duygusu oluşmadığı için programı sürdürmekte sorun oluyor.

"Zayıf ve stresli olmaktansa, şişman ve mutlu olmayı tercih ediyorum!" diye başlarız. "Hergün, herkes 1 gram alırmış. Yılda 350 gram, üç yılda bir kilo, on yılda 3.5 Kg. Benim kilo artışım normal!" diye devam ederiz. Otururken ayakkabımızı bağlayamayınca "biraz kilo versem iyi olur" deriz. Bel bölgesi yağlanmasının, karaciğer rahatsızlıklarının başlangıç nedeni olduğunu duyunca "Bu Pazartesi diyete başlıyorum" ile noktayı koyar ve diyete başlarız. Sonra "Kibrit kutusu kadar beyaz peynir, 4 tane zeytin" ile başlayan reçeteler. Ben burada reçetelerden değil diyetisyenin size söylemediklerinden söz edeceğim.

1 gram yağ yakmak için 7 kalori gereklidir. 1 kilo vermek için 7000 kalori yakmak gerekiyor. Hesaba devam edelim. Günde 1000 kalori az alırsanız, haftada 7000 kaloriyi vücudunuzdaki rezervlerden yakarsınız ve 1 kilo vermiş olursunuz. Neye göre daha az kalorili beslenelim? İdeal kilonuza göre. Peki, İdeal kilonuz nedir? Gelişmenizi tamamladığınızda, yirmili yaşlarda kaç kilo olduğunuzu hatırlayın. O zaman da göbekli miydiniz? "Dal gibi" bir yaşıtınız varsa o kaç kilo? Hala belirleyemediyseniz, boyunuzdan 10 çıkarın, "Dante gibi ortasındaysanız ömrün" 5 çıkarın. Örneğin boyum 175 santim, ideal kilom 75 - 5 = 70 kilo.

Buradan günlük kalori gereksiniminizi belirleyeceksiniz. Ağır bedensel işler yapmayan bir insan her kilosu için günde 24 - 27 arası kalori yakar. Kadınlar için 24, erkekler için 27 kalori diye düşünmek yanlış olmaz. 70 kilo * 27 kalori = 1900 kalori. Vücudunuzun yaşantısını devam ettirmesi için günde ortalama 1900 kalori yakıyorsunuz.

1000 kaloriden daha az kalori almak hiç önerilmiyor. Böbrek yanması ve safra kesesi taşları ile başlayan çeşitli rahatsızlıklar ortaya çıkabiliyor. 1000 kalori alıyorsunuz, 1900 kalori yakıyorsunuz, 1900 - 1000 = 900 hesabıyla günde 900 kaloriyi vücut rezervinden yakacaksınız. 1 gram yağ yakmak için 7 kalori gerektiğinden, 900 kalori / 7 kalori hesabıyla günde 128 gram, haftada 900 gram, ayda 4 kiloya yakın kilo vermiş olursunuz. İlk günlerde bedensel refleksler nedeniyle bu gerçekleşmiyor ama süre sonra işler yoluna giriyor.

Egzersizi de unutmayın. 70 kilo bir insan 1 saatte 5 kilometre yürüyerek 300 kalori yakar. 7 ye bölerseniz 42 gram vermenizi sağlar. Aksatmazsanız ayda bir kilo 200 gram eder. Sosyal ortamlarda alkol ve tatlı gibi "boş kalori" aldığınızda bu miktar kadar egzersizi artırmanız hesabı şaşırmanızın önüne geçer. "Su içsem yarıyor" gibi "sudan bahaneler" bulmak zorunda kalmazsınız.

Diyetin başarısını 4 - 13 kilo verip bir yıl o kiloda kalmak olarak tanımlarsak genellikle başarısız olduğunu gözlemliyoruz. Kalori kontrollü beslenmeye geçildiği halde doygunluk duygusu oluşmadığı için programı sürdürmekte sorun oluyor. Burada Canan Karatay (Not 1) devreye giriyor. Canan Hoca'nın belirttiği gibi doygunluk duygusunun oluşması için protein (vejeteryanlar için bitkisel protein olan baklagiller), zeytinyağı ve tereyağı gibi faydalı yağlar ile kavrulmamış kuruyemiş tüketmek gereklidir. Bu nedenle, şeker ve tahılları menülerden çıkarmanın yanısıra baklagiller, yumurta, faydalı yağlar ve çiğ kuruyemişleri eklemek gereklidir.

Geçen Nisan ayında Canan Hoca'nın konferansına katılıp dinlemiştim. Aklıma yattı. Günlük diyetimden çok sevdiğim bulgur pilavı, kıymalı kol böreği, fırında makarna, güllaç, profiterol gibi şekerli, unlu, nişastalı besinleri çıkardım, daha önce önemsemediğim diğerlerini ekledim. Altı ayda 17 kilo verdim. İdeal kiloma yaklaştıktan sonra ikinci faz olarak yine Canan Karatay'ın belirttiği düşük glisemik indeksli beslenmeyi uygulamaya başladım (Not 2).

Referanslar

(1) Canan Karatay web sayfası
(2) Canan Karatay Düşük glisemik indeksli beslenme
___ Glisemik indeks tablosu